Jak odchodzono Święto 3 Maja przed wojną

Kolejne rocznice Konstytucji 3 Maja były w Polsce niezwykle uroczyście obchodzone. Święto zostało ustanowione już w kwietniu 1919 roku. Do roku 1926 było to jedyne oficjalnie święto państwowe w II Rzeczpospolitej aż do 1926 roku. Wtedy to bowiem z wielką pompą zaczęto obchodzić też dzień odzyskania niepodległości w 1918 roku. Było to oczywiście związane z przejęciem władzy po przewrocie majowym przez zwolenników Józefa Piłsudskiego. W każdym razie pierwsze Święto Konstytucji 3 Maja w porozbiorowej Polsce, upłynęło niespokojnie. Polska właśnie odzyskała niepodległość, ale pokój był bardzo kruchy i niepewny. Wciąż trwały spory o granice państwowe, praktycznie na każdym froncie. W zamyśle organizatorów zorganizowane uroczystości miały pokazać siłę nowego państwa. Siła była oczywiście mizerna, ale Polacy chcieli za wszelką cenę pokazać, że wreszcie ich państwo odrodziło się po 123 latach niewoli i właśnie buduje swoją przyszłość. Najbardziej huczne obchody zorganizowano w Krakowie, który uwielbiał i umiał organizować tego typu uroczystości. Parada wojskowa była przygotowana w Warszawie, ale niestety było za wcześnie, by chwalić się nowym sprzętem wojskowym, którego po prostu było bardzo mało. W następnych latach obchody były organizowane nie tylko w głównych miastach. Aby pokazać swój patriotyzm i mocarstwowe ambicje organizowano uroczystości wszędzie. Najczęściej były one bardzo powiązane z uroczystościami kościelnymi. Wszystko zaczynało się oczywiście od uroczyście koncelebrowanych nabożeństw. Przeciwnicy takich obchodów często ironizowali w lewicowej prasie, że msze trwały od wczesnego rana do późnej nocy. Oczywiście była to lekka przesada w takiej ocenie, ale rzeczywiście udział hierarchów kościelnych i duchowieństwa był w tych uroczystościach znaczny. Co ciekawe Święto było celebrowane bez względu na poglądy polityczne. Oczywiście dość podzielone w okresie międzywojennym społeczeństwo bardzo różne je celebrowało. Dla skrajnie prawicowych środowisk była to okazja do zademonstrowania swojej niechęci wobec Żydów. Na szczęście przytłaczająca część ludności poprzestawała na wywieszaniu uroczystych proporców, flag, uczestnictwo w mszach, koncertach, capstrzykach i manifestacjach. Najbardziej spektakularne odbywały się w Warszawie. Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego Święto Konstytucji 3 Maja było jeszcze bardziej uroczyście obchodzone. Było to związane przede wszystkim z narastającym zagrożeniem ze strony Związku Radzieckiego i Niemiec. Parady wojskowe, podczas których demonstrowano nowoczesny sprzęt wojskowy służyły trochę „ pokrzepieniu serc”. Polacy mieli być spokojni o przyszłość i dumni ze swojego wojska i sprzętu wojskowego. Bardzo często z tej okazji lokalne społeczności przeprowadzały zbiórki na zakup broni. Wraz ze wzrostem potęgi Rzeszy Niemieckiej te zbiórki były coraz powszechniejsze. Z czasem różne organizacje i partie polityczne próbowały organizować własne manifestacje. Często Święto było wykorzystywane do propagowania własnych poglądów politycznych. Społeczeństwo niestety bardzo się podzieliło. Coraz trudniej było o owo zjednoczenie, które było charakterystyczne dla lat tuż po odzyskaniu niepodległości. Nikt zapewne nie przypuszczał, że Święto 3 Maja w 1939 roku będzie ostatnim na długie lata. Ani wojna, ani czasy władzy komunistycznej nie sprzyjały organizowaniu uroczystości. Były one wręcz zakazane.