Historia i znaczenie Konstytucji

Przy okazji świętowania 3 Maja, a więc historycznej daty przegłosowania Konstytucji przez polski parlament, praktycznie w przededniu rozbiorów, które zabrały Polskę z mapy świata na ponad sto lat, bardzo często mówi się o Konstytucji, jej znaczeniu i wyjątkowej pozycji w systemie prawnym państwa demokratycznego. W efekcie polska Konstytucja z 3 Maja uchodzić może za jedną z najnowocześniejszych na swoje czasy i w ogóle jedną z pierwszych w historii świata. Oczywiście pamiętać trzeba zawsze o kontekście historycznym, który ma tutaj kolosalne znaczenie i Konstytucja była poniekąd jasnym sygnałem wysłanym do sąsiadujących z Rzeczpospolitą Polską mocarstw, że nasz wolnościowy i liberalny duch nie da się powstrzymać ani okiełznać. Niestety takie głosowanie w polskim Sejmie zostało bardzo nieprzychylnie ocenione nie tylko przez władzę w Moskwie, ale także przez pozostałych naszych sąsiadów.
W efekcie, nie mieli oni większego problemu z podjęciem wkrótce po przegłosowaniu Konstytucji decyzji o zajęciu poszczególnych regionów Rzeczpospolitej Polskiej. A mimo swojej bardzo nowoczesnej i postępowej wizji relacji społecznych, prawnych i politycznych, rząd w Polsce nie był w stanie przeciwstawić się takiemu zmasowanemu atakowi z trzech różnych stron. W efekcie, rozbiory Polski stały się pierwszym i najpoważniejszym efektem przegłosowania Konstytucji. A zapisy w niej zawarte, tak ważne z punktu widzenia przemian na całym kontynencie i odejścia od monarchii czy absolutyzmu, niestety nie mogły zostać na poważnie prowadzone do życia, ponieważ władza centralna została zdemontowana przez rozbiory. Polaków czekało za to ponad sto lat niewoli, w trakcie której w określonych zaborach skutecznie niszczono pamięć o kulturze i języku polskim, wprowadzono administrację krajów zaborczych, skutecznie walczono z jakimikolwiek przejawami samoorganizacji Polaków.
Wyjście spod zaborów trwało ponad sto lat i dopiero w XX wieku udało się Polsce powrócić na mapy całej Europy i świata. Dzięki temu dekady oporu i mniejszych lub większych powstań polskich, przyniosły ostateczny efekt w postaci przywrócenia niepodległości. Nie należy więc dziwić się przesadnie tym grupom społecznym, które po dziś dzień widzą w historii Polski przede wszystkim ogromną niesprawiedliwość i przemoc ze strony sąsiadów. Chociaż XXI wiek nie za bardzo stwarza w polityce czy ekonomii miejsce do rozpamiętywania bardzo odległej historii, w Polsce wciąż nie brakuje grup zainteresowanych bardzo żywo resentymentami historycznymi i ponownym rozliczeniem wszystkich tych, którzy w okupowanie Polski i jej rozbiory odpowiadają w największym stopniu. Na fali polityki historycznej w Polsce powstało kilka ugrupowań politycznych, dla których dużo ważniejsze od stworzenia stabilnych i długotrwałych fundamentów pod przyszłość kraju, jest rozliczanie go z przeszłości i stałe babranie się w niekiedy bardzo przykrych i brutalnych historiach.
Nie wszyscy są jednak zainteresowani takim przeżywaniem historii, albowiem miała ona miejsce bardzo dawno temu. Konstytucja z 3 Maja może oczywiście stanowić dla współczesnych pokoleń Polaków prawdziwą inspirację i powód do dumy – to w końcu Polacy okazali się narodem na całym świecie bodaj najbardziej postępowym. Nasza Konstytucja stawać mogła na równi z aktami normatywnymi pisanymi w analogicznym okresie we Francji czy USA. Fakt, że to właśnie w Polsce, obok Francji i USA, zauważono oczywiste koniczne zmiany w całym systemie społeczno-ekonomiczno-polityczno-prawno-ustrojowym, może być prawdziwym powodem do dumy nie tylko dla polskich liberałów, ale również konserwatystów.
Ponad sto lat życia w niewoli, pod okupacją innych Narodów, a później jeszcze tragiczne efekty I i II Wojny Światowej na terenie Polski, z pewnością poważnie uniemożliwiły naszemu krajowi rozwój i spełnienie swoich ambicji. Dodatkowo, po okresie II Wojny Światowej Polska stała się jedną z republik ZSRR, a więc funkcjonowała dalej w reżimie totalitarnym, bez jakiejkolwiek suwerenności i prawa o decydowaniu o sobie. W takich warunkach przyszło polskiemu społeczeństwu funkcjonować w zasadzie do roku 1990. Nie dziwi więc, że jednym z pierwszych i najważniejszych zadań, które postawione zostały przed pierwszą, prawdziwie wolną, suwerenną i demokratycznie wybraną władzą, było przygotowanie nowego projektu Konstytucji. Ta obecnie nam panująca weszła w życie ostatecznie w 1997, a więc po pięciu latach ciężkich prac nad jej brzmieniem. Co warte podkreślenia, wszyscy obywatele otrzymali do swojego domu kopię nowej Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.